اختلال شخصیت اسکیزوئید یا (SPD) یک اختلال پایدار و مزمن است که معمولا با احساس بی تفاوتی نسبت به دیگران و انزوای اجتماعی مشخص می شود. این افراد از بودن در اجتماع پرهیز می کنند و در ابراز هیجانات خود مشکل دارند و افرادی بسیار سرد هستند. این بیماری بسیار نادر است و در مردان بیشتر تر از زنان رخ می دهد. این افراد کارهای انفرادی را به کارهای گروهی ترجیح می دهند و از ازدواج می پرهیزند.

ملاک های تشخیصی اختلال شخصیت اسکیزوئید

 به طور ویژه در دوره اختلال دوقطبی، اسکیزوفرنی یا اختلال افسردگی به همراه ویژگی های روان پریشی، اختلال روان پریشی دیگر، یا اختلال طیف اوتیسم روی نمی دهد و ناشی از تأثیرات فیزیولوژیکی بیماری جسمانی دیگر نیست.

 ژنتیکی و فیزیولوژیکی

اختلال شخصیت اسکیزوئید ممکن است شیوع بیشتری در نزدیکان افراد مبتلا به اسکیزوفرنی یا اختلال شخصیت اسکیزوتایپی داشته باشد.

 موضوعات تشخیصی مرتبط با جنسیت

اختلال شخصیت اسکیزوئید در مردان به میزان بیشتری تشخیص داده می شود و می تواند اختلالات بیشتری را در آنها بوجود آورد.

تشخیص افتراقی شخصیت اسکیزوئید 

 اختلال طیف اوتیسم

تفکیک افراد دچار اختلال شخصیت اسکیزوئید از افراد مبتلا به شکل های خفیف تر اختلال طیف اوتیسم، که امکان دارد در نتیجه عامل اجتماعی خیلی معیوب تر و رفتارها و تمایلات قالبی تفکیک شوند، بسیار سخت است.

 تغيير شخصيت ناشی از بیماری جسمانی دیگر

اختلال شخصیت اسکیزوئید باید از تغییر شخصیت ناشی از بیمار جسمانی دیگر تفکیک شود که ویژگی های آن ناشی از تأثيرات بیماری جسمانی دیگر بر دستگاه عصبی مرکزی هستند.

 اختلالات مصرف مواد

اختلال شخصیت اسکیزوئید باید از علائمی که امکان دارد در رابطه با مصرف مکرر مواد بوجود آمده اند، نیز متمایز شود.

اختلالات شخصیت و صفات شخصیت دیگر

گاهی امکان دارد با اختلال شخصیت اسکیزوئید یا اختلال شخصیت دیگر اشتباه گرفته شوند، زیرا آنها در برخی ویژگی ها مشترک هستند. بنابراین، تشخیص این اختلالات بر اساس تفاوت هایشان مهم است. با این حال، هنگامی که فردی دارای ویژگی های شخصیتی است که معیارهای یکی یا تعداد بیشتری از اختلالات شخصیت را علاوه بر اختلال شخصیت اسکیزوئید برآورده کند، همه آنها قابل تشخیص هستند.

با وجود اینکه ویژگی های حالت عاطفی مهار شده و انزوای اجتماعی در اختلالات شخصیت اسکیزوتایپی، پارانوئید و اسکیزوئید شایع هستند، ولی اختلال شخصیت اسکیزوئید را می توان به دلیل عدم وجود تحریف های شناختی و ادراکی از اختلال شخصیت اسکیزوتایپی، و به دلیل سوءظن و عقاید پارانوئید از اختلال شخصیت پارانوئید، تفکیک کرد. انزوای اجتماعی اختلال شخصیت اسکیزوئید را هنگامی که ناشی از ترس شرمنده شدن یا بی کفایت انگاشته شدن و پیش بینی مفرط طرد است، می توان از انزوای اجتماعی اختلال شخصیت دوری جو متمایز کرد.

در مقابل، افراد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوئید جدایی فراگیرتر و میل محدودی برای صمیمیت اجتماعی دارند. افراد مبتلا به اختلال شخصیت وسواسی- جبری می توانند جدایی اجتماعی آشکار نیز نشان دهند که در نتیجه دلبستگی به کار و آزردگی از احساسات است، ولی آنها توانایی اساسی برای صمیمیت دارند.