اختلال شخصیت مرزی در DSM-5
این افراد در بین مرز روان پریشی و روان نژندی واقع شده اند. مشخصه اصلی اختلال (BPD) ناپایداری خلق، رفتار و عاطفه دارند. دارای روابط دوستی بی ثبات هستند. این افراد بسیار تکانشی عمل می کنند. به یک باره شاد و به یک باره غمگین می شوند. همچنین افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی دارای مشکل در هویت خود هستند.
ملاک های تشخیصی اختلال شخصیت مرزی
الگوی فراگیر عدم ثبات در روابط میان فردی، خودانگاره و عواطف و تکانشگری محسوس که در اوایل بزرگسالی شروع می شود و در زمینه های مختلف وجود دارد به طوری که با پنج (یا تعداد بیشتری) از موارد زیر نمایان می شود:
اختلال هویت خودانگاره یا خودپنداره که به طور محسوس و دایمی بی ثبات است.
بی ثباتی عاطفی ناشی از واکنش پذیری محسوس خلق (مثل ملال دوره ای شدید، تحریک پذیری یا اضطراب که معمولا چند ساعت و به ندرت بیش از چند روز ادامه می یابند).
خشم نامناسب و شدید یا مشکل کنترل کردن خشم (مثل نشان دادن مکرر عصبانیت، خشم مداوم، کتک کاری های مکرر).
ویژگی اصلی اختلال شخصیت مرزی، الگوی فراگیر بی ثباتی روابط میان فردی، خودانگاره و عواطف و تکانشگری محسوس است که در اوایل بزرگسالی شروع می شود و در زمینه های مختلف وجود دارد. افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی برای اجتناب از رها شدن واقعی یا خیالی، تلاش های شتاب زده ای می کنند (ملاک ۱). احساس جدایی یا طرد قریب الوقوع، یا از دست دادن ساختار بیرونی می تواند به تغییرات عمیق در خودانگاره، عاطفه، شناخت و رفتار منجر شود. این افراد نسبت به شرایط محیطی بسیار حساس هستند.
آنها دستخوش ترس شدید از رها شدن و خشم نامناسب می شوند، حتی زمانی که با جدایی کوتاه مدت مواجه شده باشند یا هنگامی که تغییرات اجتناب ناپذیر در برنامه وجود داشته باشد (مثل نا امیدی ناگهانی در واکنش به اعلام کردن پایان وقت ملاقات توسط متخصص بالینی؛ وحشتزدگی یا غضب وقتی فردی که برای آنها مهم است فقط چند دقیقه دیر می کند یا باید قرار ملاقاتی را لغو کند). آنها باور دارند که این «رها شدن» اشاره دارد به اینکه آنها «بد» هستند. این ترس های رهاشدگی با عدم تحمل تنها بودن و نیاز به اینکه دیگران با آنها باشند ارتباط دارد. تلاش های شتاب زده آنها برای اجتناب از رها شدن ممکن است اعمال تکانشی نظیر جرح خویشتن یا رفتارهای خودکشی گرا را شامل شود که به طور جداگانه در ملاک ۵ شرح داده شده است.
امکان دارد اختلال هویتی وجود داشته باشد که با خودانگاره یا خودپندارهای مشخص شود که به طور محسوس و مداوم بی ثبات است (ملاک ۳). تغییرات ناگهانی و چشمگیر در خودانگاره وجود دارد که با تغییر دادن هدف ها، ارزش ها و آرمانهای شغلی مشخص می شوند. امکان دارد تغییرات ناگهانی در عقاید و برنامه های مربوط به شغل، هویت جنسی، ارزش ها، و نوع دوستان وجود داشته باشد. این افراد ممکن است به طور ناگهانی از نقش حاجت مند به کمک، به نقش انتقام جوی حق به جانب بدرفتاری گذشته، تغییر کنند. گرچه افراد مبتلا به این اختلال معمولا خودانگاره ای دارند که بر بد یا شریر بودن استوار است، اما گاهی ممکن است احساس کنند که اصلا وجود ندارند. چنین تجربیاتی معمولا در موقعیت هایی روی می دهند که فرد احساس می کند رابطه معنی دار، مهرورزی یا حمایت ندارد. افراد ممکن است در شغل بدون ساختار یا موقعیت های تحصیلی، عملکرد بدتری داشته باشند.
افراد مبتلا به این اختلال، رفتار، ژست ها، یا تهدیدهای خودکشی گرای مکرر، یا رفتار جرج خویشتن نشان می دهند (ملاک ۵). خودکشی به انجام رسیده در ۸ تا ۱۰ درصد این افراد روی می دهد، و اعمال جرح خویشتن (مثل بریدن یا سوزاندن) و تهدیدها و اقدامات خودکشی بسیار شایع هستند.
انديشه مکرر خودکشی اغلب دلیلی است برای اینکه این افراد برای کمک مراجعه می کنند. این اعمال نابود کننده خود معمولا به وسيله تهدیدهای جدایی یا طرد یا انتظاراتی که فرد تصور می کند مسئولیت را می کنند، تسریع می شوند. جرح خویشتن ممکن است در طول تجربیات تجزیه ای روی دهد و اغلب تأیید کردن مجدد توانایی احساس کردن یا تقاص پس دادن به خاطر شریر بودن، موجب تسکین می شود.
افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی ممکن است از احساسات مزمن پوچی ناراحت باشند. (ملاک ۷). چون آنها به راحتی کسل می شوند ممکن است همواره جویای کاری برای انجام دادن باشند.
در طول دوره های استرس شدید، اندیشه پردازی پارانوئید موقتی یا نشانه های تجزیه ای (مثل مسخ شخصیت) ممکن است روی دهد (ملاک ۹)، اما اینها عموما برای اینکه تشخیص اضافی را موجه سازند از شدت کافی برخوردار نیستند. این دوره ها اغلب در پاسخ به رها شدن و خیالی روی می دهند. نشانه ها موقتی هستند و چند دقیقه یا چند ساعت ادامه می یابند. برگشت واقعی یا خیالی مهرورزی مراقبت کننده ممکن است به بهبود نشانه ها منجر شود.
ویژگی های مرتبط با تشخیص اختلال شخصیت مرزی
ژنتیکی و فیزیولوژیکی
اختلالات شخصیت مرزی در خویشاوندان تنی درجه اول افراد مبتلا اختلال تقریبا 5 برابر شایع تر از کل جمعیت است. برای اختلالات مصرف مواد، اختلال شخصیت اجتماعی و اختلالات افسردگی یا دو قطبی نیز خطر خانوادگی بیشتر وجود دارد.
موضوعات تشخیصی مرتبط با فرهنگ
الگوی رفتاری که در اختلال شخصیت مرزی دیده می شود در تعدادی از محیط های سرتاسر دنیا شناسایی شده است. نوجوانان و جوانان مبتلا به مشکلات هویت (مخصوصا وقتی با مصرف مواد همراه باشد) ممکن است به طور موقتی رفتارهایی را آشکار سازند که اشتباها اختلال شخصیت مرزی برداشت شوند. چنین موقعیت هایی با بی ثباتی هیجانی، معضل های «وجودی»، عدم اطمینان، انتخاب های اضطراب آور، تعارض هایی درباره جهت گیری جنسی، و فشارهای اجتماعی متناقض برای تصمیم گیری در مورد مشاغل، مشخص شده اند.
اختلالات افسردگی و دوقطبی
اختلال شخصیت مرزی اغلب با اختلالات افسردگی و دوقطبی روی می دهد، و در صورتی که هر دو ملاک برآورده شده باشند، هر دو باید تشخیص داده شوند. چون دوره اختلال افسردگی یا دو قطبی می تواند از جلوه مقطعی اختلال شخصیت مرزی تقلید کند، متخصص بالینی صرفا بر اساس جلوه مقطعی، بدون اینکه ثابت کرده باشد الگوی رفتار، شروع زود هنگام و قدیمی داشته است، باید از دادن تشخيص اضافی اختلال شخصیت مرزی خودداری کند.
اختلالات شخصیت دیگر ممکن است با اختلال شخصیت مرزی اشتباه گرفته شوند، زیرا آنها ویژگی های مشترک دارند. بنابراین، متمایز کردن این اختلالات بر اساس تفاوتها در ویژگی هایشان اهمیت دارد. با این حال، اگر فردی ویژگی های شخصیتی داشته باشد که رویداد بیشتری از اختلالات شخصیت را علاوه بر اختلال شخصیت مرزی براورده کنند، همگی می توانند تشخيص داده شوند.
عقاید یا خطاهای حسی پارانوئید ممکن است در هر دو اختلال شخصیت مرزی و اختلال شخصیت اسکیزوتایپی وجود داشته باشند، اما این نشانه ها در اختلال شخصیت مرزی، موقتی، از لحاظ میان فردی واکنشی و پاسخی به ساختار بیرونی هستند.
گرچه اختلال شخصیت ضد اجتماعی و اختلال شخصیت مرزی هر دو با رفتار فریبکارانه مشخص می شوند، ولی افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضد اجتماعی برای نفع شخصی، قدرت یا ارضای مادی دیگر فریبکاری می کنند، در حالی که این هدف در اختلال شخصیت مرزی بیشتر به سمت جلب نگرانی مراقبت کنندگان گرایش دارد.
تغيير شخصيت ناشی از بیماری جسمانی دیگر
اختلال شخصیت مرزی باید از بیماری جسمانی دیگر ناشی از تغییر شخصیت متمایز شود، که در آن، صفاتی که نمایان می شوند ناشی از تاثیرات بیماری جسمانی دیگر بر دستگاه عصبی مرکزی هستند.
مشکلات هویت
اختلال شخصیت مرزی باید از مشکل هویت متمایز شود، که برای مسائل هویت مرتبط با مرحله رشد اختصاص یافته است (مثل نوجوانی) و به عنوان اختلال روانی واجد شرایط نیست.







